Europa past regels voor jaarrekeningen van micro-entiteiten aan

Na het Europees Parlement heeft nu ook de Raad van de Europese Unie het voorstel van richtlijn betreffende de jaarrekening van micro-entiteiten goedgekeurd. Lidstaten krijgen de mogelijkheid om micro-entiteiten of kleine bedrijven met minder dan 10 werknemers vrij te stellen van de publicatieverplichting van hun jaarrekening. België moet nu kiezen: worden de Belgische micro-entiteiten vrijgesteld van de publicatieverplichting van de jaarrekening?

Wat zijn micro-entiteiten?

Een micro-entiteit is elke vennootschap die op balansdatum twee van de drie volgende criteria niet overschrijdt :
- balanstotaal : 350.000 euro
- netto-omzet : 700.000 euro
- gemiddeld personeelsbestand gedurende het boekjaar : 10

De term micro-entiteit is niet hetzelfde als de term micro-onderneming. Een micro-onderneming wordt gedefinieerd als een onderneming waar minder dan 10 personen werkzaam zijn en waarvan de omzet of het jaarlijkse balanstotaal niet meer dan 2 miljoen euro bedraagt. Deze definitie is maar bindend voor bepaalde gebieden (bv. staatsteun) of het Europees kaderprogramma voor onderzoek en technologische ontwikkeling (zie aanbeveling 2003/361/EG van 6 mei 2003).

Wijziging van Richtlijn 78/660/EEG

Het publiceren van jaarrekeningen brengt zware administratieve lasten met zich mee voor micro-entiteiten of kleine bedrijven. Europa werkt al enkele jaren aan een voorstel om die administratieve lasten te verminderen. Na het Europees Parlement heeft nu ook de Raad van de Europese Unie het voorstel van richtlijn tot wijziging van Richtlijn 78/660/EEG van de Raad betreffende de jaarrekening van bepaalde vennootschapsvormen wat micro-entiteiten betreft goedgekeurd (zie Richtlijn 2012/6/EU van 14 maart 2012). De nieuwe regels moeten zorgen voor administratieve vereenvoudiging. Vandaag moeten alle Europese micro-entiteiten hun volledige jaarrekening publiceren. In de Europese Unie zijn er 5 miljoen micro-entiteiten, goed voor ongeveer driekwart van de bedrijven. De lidstaten hebben nu de keuze of ze die verplichting behouden of de micro-entiteiten vrijstellen van het publiceren van hun jaarrekening. Ze ontslaan de ondernemingen niet van de plicht om een vereenvoudigde jaarrekening op te maken.

Vrijstellingen

Een micro-entiteit kan zich beroepen op een aantal vrijstellingen of vereenvoudigingen:

vrijstelling van accrual boekhouden: accrual boekhouden is het daadwerkelijk toewijzen van de kosten en opbrengsten tot de boekhoudkundige periode waartoe deze behoren. Accrual boekhouden zal enkel overeind blijven voor lasten met betrekking tot grond- en hulpstoffen, waardecorrecties, personeelskosten en belastingen. Alle andere kosten kunnen worden geboekt op kasbasis;

vrijstelling van toelichting bij de balans- en resultatenrekening: deze vrijstelling geldt op voorwaarde dat de belangrijkste informatie als voetnoot wordt opgenomen bij de balans. Dit is o.a. informatie over bedragen aan bestuursleden, leidinggevende en toezichthoudende organen en informatie over de verkrijging van eigen aandelen;

vrijstelling van het jaarverslag: omdat niet-genoteerde kleine vennootschappen in België geen jaarverslag moeten opstellen, is dit minder relevant voor Belgische bedrijven;

vrijstelling van de publicatieplicht of openbaarmaking van de jaarrekening: de jaarrekening moet niet worden neergelegd (in België bij de Nationale Bank). Voorwaarde is wel dat de balansinformatie wordt neergelegd bij een daartoe aangewezen bevoegde autoriteit. Hier rijzen vragen naar de toegankelijkheid en de transparantie van de financiële gegevens. De neerleggingskosten voor de jaarrekening zijn in ons land vrij laag en nadien kan iedereen de gegevens gratis elektronisch consulteren op de website van de Nationale Bank.

Omzetting richtlijn in nationale wetgeving

De lidstaten moeten de nieuwe Europese regels nu omzetten in hun nationale wetgeving. Ze moeten dus beslissen of ze wel of niet gebruikmaken van de optie om micro-entiteiten vrij te stellen van de publicatieverplichting van de jaarrekening. Omdat het gaat om een mogelijkheid tot invoeren van vrijstellingen en vereenvoudigingen, is er geen uiterste omzettermijn voorzien voor de omzetting van de Europese richtlijn in nationale wetgeving. Maar als belangrijke handelspartners zoals Frankrijk en Duitsland gebruik zullen maken van de mogelijkheden voorzien in de richtlijn, kan dit concurrentieverstorend werken als België zich bijvoorbeeld wel zou houden aan de publicatieplicht van jaarrekeningen.